Kombet e Bashkuara e shpallën 22 Majin si Dita Ndërkombëtare e Biodiversitetit për të rritur ndërgjegjësimin dhe përmirësuar vlerësimin e çështjeve të biodiversitetit. Fillimisht, në fund të vitit 1993, Komiteti i Dytë i Asamblesë së Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara shpalli si Ditë Ndërkombëtare të Biodiversitetit 29 Dhjetorin, ditën e hyrjes në fuqi të konventës së biodiversitetit. Në dhjetor 2000, Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara shpalli 22 Majin si Dita Ndërkombëtare e Biodiversitetit, për të kujtuar miratimin e tekstit të konventës në 22 Maj 1992 nga Akti
Final i Konferencës së Najrobit për Miratimin e tekstit të Konventës së Biodiversitetit. Kjo u bë edhe për shkak të vështirësive që patën një sërë vendesh për të festuar më 29 dhjetor si pasojë e kalendarit të ngjeshur të festave të fund vitit. 

Kombet e Bashkuara kanë deklaruar vitin 2011 si Viti Ndërkombëtar i Pyjeve, dhe po ashtu kanë zgjedhur pyjet si temë qendrore të Ditës Ndërkombëtare të Biodiversitetit në 22 Maj 2011. Në këtë vit të veçantë, Forumi i Kombeve të Bashkuara për Pyjet dhe sekretariati i Konventës së Diversitetit Biologjik po punojnë së bashku për të theksuar rëndësinë e biodiversitetit pyjor për njerëzimin. Tema e Vitit Ndërkombëtar të Pyjeve është “Pylli për njerëzit”, çka nënvizon rolin kryesor të njerëzve në menaxhimin, ruajtjen dhe zhvillimin e qëndrueshëm të burimeve pyjore. 

Pyjet përmbajnë disa nga ekosistemet më me vlerë të planetit tonë ku përfshihen një larmi e madhe shpendësh, kafshësh, dhe bimësh. Pyjet janë burimi i më se 5000 produkteve duke filluar nga esencat eterovajore, tek bimët mjekësore, drutë e zjarrit, ushqimi, mobiliet, etj; ato parandalojnë erozionin dhe ndihmojnë në rregullimin e klimës; ato sigurojnë ujë të pijshëm; ato frymëzojnë artistët dhe shkencëtaret, dhe janë thelbësore për mbijetesën dhe mirëqenien njerëzve kudo në botë. 

Megjithatë, pyjet përballen me presione dhe sfida të paimagjinueshme. Rezultatet kryesore nga Vlerësimi Global i Burimeve Pyjore 2010, tregojnë se edhe pse ritmi i shpyllëzimeve është ulur disi vitet e fundit, krahasuar me vitet 1990, ai është ende në nivele alarmante. Shpyllëzimet kane rezultuar në shtim të emetimeve të karbonit, pakësim të sasisë së ujit dhe ushqimeve, dhe humbje të paprecedentë të biodiversitetit. Qeveritë, organizatat ndërkombëtare dhe të gjithë aktorët e interesuar janë duke ndërmarrë veprime për të gjetur mënyra për të ruajtur dhe menaxhuar në mënyrë të qëndrueshme burimet pyjore, për të mirën e brezave të sotëm dhe të ardhshëm. 

Me rastin e Ditës Ndërkombëtare të Biodiversitetit, Instituti për Ruajtjen e Natyrës në Shqipëri (INCA), në bashkëpunim me Forumin Ndërkufitar të Liqenit të Shkodrës, në kuadër të projektit “Mbështetja e propozimit për shpalljen e zonës së Liqenit të Shkodrës si “Rezervë Biosfere Ndërkufitare”, organizuan një konferencë për shtyp mbi vlerat dhe rëndësinë e liqenit të Shkodrës për ruajtjen e biodiversitetit dhe masat që duhen ndërmarrë për mirë menaxhimin e kësaj pasurie të çmuar.

Me rastin e Ditës së Tokës u organizua një ekspozitë panair në ambjentet e jashtme të Galerisë së Arteve me disa prej bizneseve të cilat prodhojnë ushqime bio, si dhe organizata mjedisore që veprojnë në Shqipëri. INCA ishte pjesë e këtij aktiviteti ku u promovua organizata duke ekspozuar fletëpalosje dhe materiale të tjera lidhur me projekte të ndryshme në zbatim.

Ne kuader te komponentit IPA –II- Bashkëpunimi ndërkufitar, Instituti per Ruajtjen e Natyres ne Shqiperi (INCA) dhe Shoqata Green Home ne Malin e Zi, ne partneritet me Forumin Nderkufitar te Liqenit te Shkodres jane shpallur fitues ne garen e projekteve IPA nderkufitar Shqiperi-Mali i Zi (2007-2013), i finacuar nga Bashkimi Europian. Titulli i projektit eshte “Te mbeshtesim propozimin e Rezerves se Biosferes Nderkufitare te zones se Liqenit te Shkodres,  nepermjet metodave te pjesemarrjes”.

Objektivi i pergjithshem i projektit eshte te kontribuoje ne mbrojtjen e biodiversitetit te zones, nepermjet inkurajimit te aktiviteteve te perbashketa  nderkufitare te zhvillimit ne kontekstin e mbrojtjes se mjedisit.

Projekti do te bazohet mbi metodologjine e UNESCO (Man and Biosphere) “Njeriu dhe BIosfera“ i cili pershat mbrojtjen e ekosistemeve  ne perputhje me zhvillimin social kulturor te zones. Ne kuader te ketij projekti do te ngrihen kapacitet e Shqerise Civile dhe pushtetit vendor mbi rezervation e biospheres, teknikat e advokimit per mbrojtjene e Liqenit te Shkodres, standartet e EU per Biodiversitetin si dhe perqasja me programin Njeriu dhe Biosfera.

Per zbatimin e projektit do te ngrihet Grupi i Punes i perfaqesuar nga NGO lokale ne rrethin e Shkodres, te cilet do te jene edhe aktoret kryesore te projektit. Ky grup pune do te ndjeke nga afer dhe do te jape kontributin e tij teknik per cdo faze te projektit, si edhe do te vazhdoje punen qe do te nise projekti edhe ne perfundim te tij.

Ne kuader te projekti do te pergatitet nje manual trajnimi i cili do te kete disa module, dhe do tu vihet ne dispozicion te gjitha NGO-ve mjedisore dhe pushtetit vendor ne Shkoder. Ne perfundim te tij projekti do te sjelle edhe nje studim mbi “Rezervatin e Biosferes ne zonen e Liqenit te Shkodres.”

Takimi i sotem ka per qellim prezantimin e objektivave dhe rezeltutateve te pritshme te projektit si dhe informimin dhe bashkepunimin gjitheperfshires me NGO-te mjedisore dhe aktore te tjere vendore ne qytetin e Shkodres.

Instrumenti për Asistencën e Para-aderimit(IPA) ka per qellim te ndihmojë Shqipërinë në përballimin e sfidave të integrimit europian, në zbatimin e reformave të nevojshme për përmbushjen e kërkesave të BE-së dhe në progresin e Proçesit të Stabilizim-Asocimit dhe në hedhjen e themeleve për përmbushjen e kritereve të Kopenhagenit për anëtarësimin në BE.

Instrumenti IPA në përgjithësi konsiston në pesë komponentë: (IPA-I) Asistenca Tranzitore dhe Forcimi i Institucioneve; (IPA-II) Bashkëpunimi ndërkufitar që gjen zbatim në rajonet kufitare midis përfituesve nga shtetet anëtare, shtetet kandidate dhe shtetet në statusin e para-aderimit; (IPA III, IV dhe V) Burimet Njerëzore Rajonale dhe Zhvillimi Rural që janë të planifikuara për Shtetet Kandidate. Shtetet kandidatë potencialë si Shqipëria, do të përfitojnë asistencë nëpërmjet komponentëve I dhe II të IPA-s.

Instituti per Ruajtjen e Natyres ne Shqiperi (INCA), eshte nje organizate jo qeveritare e cila ka si qellim kryesor te jape ndihmesen e saj ne fushen e formimit professional nepermjet trainimeve dhe proçesit te pjesmarrjes, ne ruajtjen e mjedisit, ne mbrojtjen e vlerave natyrore dhe zhvillimin rajonal, mbrojtjen e flores dhe te faunes, vleresimin e diversitetit biologjik, menaxhimin e zonave te mbrojtura, rritjen e ndergjegjesimit te publikut dhe vendim maresve politik, dhe te ndermare masa mbrojtese kur eshte e mundur dhe e nevojshme per mbrojtjen e llojeve dhe habitateve te tyre kritike. Detyra e Instititutit eshte gjithashtu te integroje ruajtjen e natyres dhe biodiversitetit me te gjithe çeshtjet e tjera ose fusha te shkences qe kane nje ndikim ne burimet natyrore ne vend. Instituti do te jete pjese e proçesit te permiresimit te legjislacionit dhe te problematikave te tjera te lidhura me ngritjen e kapaciteteve te institucioneve mjedisore Shqipetare, si dhe integrimin Europian.

Institutin për Ruajtjen e Natyrës në Shqipëri (INCA) në bashkëpunim me WWF Programin e Mesdheut, në datat 3-4 Shkurt 2011, në kuadër të projektit CARDS "Drejt BE-së, Mbrojtjes së Biodiversitetit dhe Standardet në Shqipëri”, organizoi seminarin dy-ditor të trajnimit për çështje që lidhen me Natura 2000.

Në aktivitet morën pjesë rreth 25 persona, përfaqësues të autoriteteve kombëtare (Ministria e Mjedisit, Agjencia Kombëtare e Mjedisit), institucionet shkencore (Universitetet, Kopshti Botanik), OJQ-të kombëtare, etj. 

Në trajnim morën pjesë edhe z. Schnell Alberto Arroyo, WWF Natyra 2000 Koordinator dhe Znj Andrea Stefan, Zyrtar për Politikat i MedPO WWF. Z. Antoine Avignon nga Delegacioni i Komisionit Evropian në Shqipëri, i cili përshëndeti të pranishmit duke theksuar rëndësinë e projektit për mbështetjen e Shqipërisë në përpjekjet për zbatimin e standardeve të BE-së në mbrojtjen e biodiversitetit.

Seminari prezantoi konceptin "Natyra 2000", duke shpjeguar rolin dhe elementet bazë të Direktivave të Natyrës dhe në veçanti të rrjetit Natura 2000, duke u përqëndruar në proçesin e përcaktimit siteve. Një nga përfundimet e seminarit ishte edhe nevoja për të përgatitur një libër udhëzues për Natura 2000. Takimi u konsiderua si hapi i parë i rëndësishm në proçesin e gjatë të zbatimit të kuadrit të BE-së për biodiversitetit në Shqipëri, në veçanti për rrjetin Natura 2000 dhe zonave të mbrojtura.

Në 23 Shtator 2010, Dr.Zamir Dedej bëri një prezantim të rezultateve të arritura nga studimi për vlerësimin e biodiversitetit dhe hartimit së data base-it GIS për zonën e Bjeshkëve të Namuna/Prokletije. Prezantimi u bë për pjesmarrësit në takimin e Grupit Lokal të Veprimit (LAG), i krijuar në bashkëpunim me SNV-në në kuadër të projektit të tyre.

Nisma europiane “Në qytet pa makinën time” ka startuar për herë të parë në Francë në 1998. U deshën rreth katër vjet që kjo nismë të bëhej një nga manifestimet me përfshirjen më të madhe në fushën e mbrojtjes së mjedisit. Në vitit 2002 ishin 476 qytete, të cilat u përfshinë për herë të parë në inisiativën Java Europiane e Qarkullimit, ndërsa sot numëri i qyteteve të përfshira është 2082 qytete. Gjithashtu, kjo inisiativë i ka kaluar kufinjtë e kontinentit europian, pjesëmarrës janë bërë dhe vende të zhvilluara si Kanadaja, Tajvani, Japonia etj.

Në kuadër të kësaj iniciative dhe në bashkëpunim të ngushtë me UNICEF, Instituti për Ruajtjen e Natyrës në Shqipëri (INCA), organizoi në ambientet e Parkut Rinia aktivitete argëtuese-ndërgjegjësuese me nxënësit e shkollave 9-vjeçare nën logon “22 shtator – lëre makinën dhe merr biçikletën” me qëllimin përdorimin sa më pak të automjeteve, përdorim sa më shumë të transportit publik, biçikletave dhe promovim të ecjes në këmbë për të ndihmuar në përmiresimin e cilësisë së ajrit dhe të jetuarit në mënyre sa më të shëndetshme. Aktivitetet e organizuara synonin të informonin dhe ndërgjegjësonin publikun e gjërë për pasojat negative që shkakton përdorimi pa kriter i automjeteve në mjedis. 

Fëmijët e shkollave 9-vjeçare Fan Noli, Emin Duraku, Shkolla e Kuqe, dhe Konferenca e Pezës që morën pjesë në aktivitetet e organizuara ma rastin e Ditës pa Makina, hodhën thirrje të ndryshme sensibilizuese. Me anë të vizatimeve të tyre, punëdore, këngë dhe poezi, ata u munduan të sensibilizojnë sipas mënyrës orgjinale të të konceptuarit të kësaj dite nga vetë ata.

Të pranishëm gjatë aktiviteteve ishin edhe Ministri i Mjedisit, z. Fatmir Mediu, Ambasadori i Vëndeve të Ulëta në Tiranë z. Van Den Dool, Zv/Përfaqësuesi i UNICEF në Tiranë z. Robert Carr, përfaqësues të shoqërisë civile etj.

Në datat 7-10 Shtator 2010, INCA organizoi një vizitë studimore me një grup ekspertesh (10 persona) nga organizata të ndryshme të shoqerisë civile të lidhura me zonat e mbrojtura, në Parkun Kombëtar të Mljet-it (Kroaci). Gjatë vizitës u kryen disa takime përfshirë dhe ato me përfaqesusit e Institutit Shtetëror për Mbrojtjen e Natyrës dhe Drejtorin e Parkut. Qëllimi ishte të mesonim rreth eksperiencës Kroate në përqasjen me rrjetin Natura 2000.

Në 22 Gusht 2010, INCA nënshkroi kontratën me Ambasadën e SHBA-së në Tiranë për projektin e aprovuar nga Departamenti i Shtetit në kaudër të Programit të Granteve të Vogla për Democraci. Projekti fokusohet në procedurat e shpalljes së një zone të mbrojtur rajonale në territorin e Komunës Ulzë, një përqasje e re në drejtim të vendosjes së kësaj kategorie mbrojtjeje. Kjo është edhe pjesë e punës së INCA-s në promovimin e mbrojtjes dhe menaxhimit të vendeve me vlera natyrore.

Në 15 Gusht 2010, INCA i dorezoi SNV-së dhe ekspertit ndërkombëtar raportin final të “Vlerësimit të biodiversitetit dhe hartimit të database-it GIS për zonën e Bjeshkëve të Namuna/Prokletije”. Mund të cilësohet si një prej studimeve më të kompletuara dhe integruara të hartuara për këtë zonë. Janë prodhuar rreth 45 harta tematike dhe janë nxjerrë një seri rezultatesh dhe konkluzionesh përfshirëse për mbrojtjen e natyrës dhe zhvillimin e turizmit në zonë.

Në datat 29 Qershor deri në 1 Korrik 2010, përfaqësuesit e INCA-s (Z.Dedej dhe G.Kromidha) morën pjesë në takimin rajonal “Mjedisi për njerëzit në zonën e Harkut Dinarik”, i organizuar në Caplinja (Bosnjë) nga IUCN, WWF dhe SNV. Në sesionin e dyte Z.Dedej prezantoi temën “Vlerësimi i biodiversitetit dhe hartimi i database-it GIS për zonën e Bjeshkëve të Namuna/Prokletije”. Prezantimi u bë në kuadër të studimit që INCA po kryen edhe në bashkëpunim me ekspertë Malazez në zonën e përmendur në të dy vendet, me mbeshtetjen e SNV-së.